Açıklamalı Yemek ve Mutfak Terimleri Sözlüğü

Veee, beklenen sözlük gelir…

(Açıklamalı Yemek ve Mutfak Terimleri Sözlüğü, Nevin Halıcı, Oğlak Yayınları)

Nevin Halıcı’yı sanırım anlatmama gerek yok. Nitekim kendisi Türk mutfağı ve mutfak kültürü alanında çalışanlarca çok iyi bilinir. Özelikle bölge yemekleri ve mutfak kültürleri üzerine yürüttüğü çalışmalardan sürekli faydalanırız. Yerinde, kaynak kişilerle mutfak kültürü derlemeleriyle bizler için öncü modeldir...

Kendisinin her eseri ayrı değerde işlevseldir…

Eserin önsözünde kendisinin, 1979 yılında bu çalışmaya başladığını belirttiği “Açıklamalı Yemek ve Mutfak Terimleri Sözlüğü” ben ve çevremdekilerce de 79 yılından beri olmasa da son beş yıldır bekleniyordu. Bugün kargoyu teslim aldığımda sanki bir çocuğun oyuncağını bulmuşcasına sevindim ve mutlu oldum!

Çünkü bu eser biz mutfak çalışanlarınca; nasıl edebiyat alanındakilerin el altında bir Türk Dil Kurumu Sözlüğü varsa aynen o derece referans sözlüğüdür. Kütüphanemizde daima başvuracağımız değerli bir parçadır…

Oğlak Yayınları’nın Sözlük serisinde basılan bu sözlük toplam 378 sayfa, iplik dikiş cilt ve karton kapak. Yayınevinin sözlük ruhuna uygun tasarımı ve kaliteli uygulamasıyla uzun yıllar, birçok kişinin zihnini geliştirecek sağlamlıkta.

Sözlüğün önsözü akabinde “Hazırlanmasında Kullanılan Yöntem” oldukça sade ve anlaşılır bir şekilde aktarılıyor. Haliyle okuyucu yorulmadan metin içerisinde yer alan kısaltmaların ve göndermelerin ne anlama geldiğini öğreniyor. Sözlüğün her madde başlığı kalın ve yeşil renkli yazı karakterinde, bu şekilde aranılan kelime çok hızlı bulunabilmekte. Madde içerisinde bulunan bkz. göndermeleri ise açık yeşil renkte, bu da yönlendirmeleri kolay algılamamızı sağlamakta…

Sözlükteki her madde yalın bir Türkçe ile açıklanmakta. Eğer ilgili maddenin Latincesi varsa farklı yazı karakteri ve açık yeşil renkte, hemen madde başlığından sonra yer almakta. İlgili maddelere kaynak teşkil eden Divanü Lügat-it Türk gibi eserler, açıklama sonunda kısaltmayla bulunmakta (DLT gibi). Dolayısıyla bu madde üzerinden ilgili kaynağa yönelmeniz her zaman mümkün olmakta.

Ayrıca maddeler içerisinde deyimlere, atasözlerine, şiirlere, vb.ne sık sık yerilmekte. Yani çoğu zaman sadece ihtiyaç duyulduğunda değil, bilgi zenginleştirmek üzere, sıkılmadan okuyabilmekte mümkün…

Aşağıya birkaç maddeyi alıntı yaparak yazımı kısa tutuyorum. Ve bu sözlüğü edinmenizi, hele hele mutfak alanı çalışanı iseniz altını çizerek öneriyorum. Öncelikle Sayın Nevin Halıcı'yı, ardından da yayınevi editörü Senay Haznedaroğlu başta olmak üzere tüm çalışanlarını gönülden tebrik ediyorum...

“bulgur Kaynatılıp kurutulduktan sonra değirmende çekilerek iri, orta, ince türlerde hazırlanan buğday. İrisi pilavlık, ortası dolmalık, incesi köftelik olarak kullanılır. Çiğ bulgur türü de vardır. bkz. buğday türleri” (s. 55)

“Gürcü kuru fasulyesi ‘Fasulye haşlanır, suyu süzülür, tencereye konur. Dövülmüş sarımsak ve fındık, acı biber, kinzi, şeşkıran, tuz ve suyla bir taşım kaynatılır, fasulyelerin üzerine dökülür, pişirilir.’ (Ordu, NH)” (s. 111)

“midye salatası ‘Midyeler kabuğuyla haşlanır. Tabağa alınan iç midyelerin üzerine mevsim sebzeleri doğranır. Yağ ve ekşi dökülür. Sade de yenebilir.’ (İzmir, NH)” (s. 217)

“Urfa peyniri Şanlıurfa ve yöresinde telemenin bezlerden süzülerek, yumruk biçimine getirilmesiyle ve tuzlanmasıyla yapılan bir tür peynir.” (s. 335)

Açıklamalı Mutfak ve Yemek Terimleri Sözlüğü

Nevin Halıcı

Oğlak Yayıncılık / Sözlük Dizisi

Türkçe

Ciltli - 16 x 23 cm

İstanbul, 2013

ISBN: 9789753298520

Kapak Tasarımı: Deniz Çorbacıoğlu

Grafik Uygulama: Deniz Dalkıran

Genel Yayın Yönetmeni: Senay Haznedaroğlu