Vegan Vejetaryen


Bugün vejetaryenlik ve hatta veganlık hakkında pek bilgisi olmayanlar için kısa bir kişi örneği veriyorum.

Örneğimiz 24 yaşında bir bayan ve Danimarka’lı. Boy-kilo oranı normal yani BKI’si 18-25 arası ve görünümü sağlıklı.
Üniversite son sınıf öğrencisi olan bu bayan, küçük yaşlardan beri süren hayvan sevgisinden ve onları arkadaş gibi benimsediğinden dolayı vejetaryen yaşam biçimini seçmiş. 18 yaşından sonra da pek de kolay olmayan vegan vejetaryen beslenme biçimini yaşamaya başlamış. Yani kesinlikle hiçbir hayvansal ürünü yemiyor hatta kıyafetlerinde bile kullanmıyor.
Çevremdeki birçok kişi "aman Allah’ım etsiz, sütsüz, yumurtasız nasıl beslenilir, hayat sürülür" derken; o yeni arayışlar ve keşiflerle, bazılarını benimde tatma fırsatım olduğu harika tarifler üretiyor ve ilgili yerlerde yayımlayıp, paylaşıyor.
İçinde çalışmakta olduğu hayvan koruma derneğinde sürekli, ilgili bilimsel ve popüler yazıları okuyor. Ardından bu veriler ışığında veganlığa ve hayvan korumaya dair materyaller geliştiriyor (yazıyor, çiziyor, vs.).
Ayrıca bu felsefeye sahip olmakla kalmıyor, sağlığına da gereken hassasiyeti gösteriyor; besin ögesi gereksinmesini hesaplayarak ona göre diyetini günden güne geliştiriyor, renklendiriyor…
Ne mutlu ona ki bilinçli beslenebiliyor ve beslenmenin yaşam biçimi olduğunu hissediyor!...
Ve ne mutlu bana ki nadiren rastlasam da bilinçli beslenen insanlarla bir araya geliyorum;) (Bu arada ben vejetaryen değilim).

Son olarak sayın Efsun Karabudak’a bu kadar yalın dilli ve rehber niteliğinde bir kitapçık yazdığı için teşekkürler ederek, ondan bazı alıntılar yapıyorum ve detaylara ulaşabilmeniz için künyesini yazıyorum.
Sağlıkla, lezzetle yaşayın!...


“Vejetaryen beslenme tarzı baştanbaşa kaydedilmiş bir tarihtir. Vejetaryen yeme tarzının birçok yolu olduğu gibi birçok nedenden dolayı da vejetaryenlik seçilmektedir. Bugün birçok insan sağlıklı yaşam için vejetaryen beslenme tarzını seçmekte ve sürdürmektedir. Diğerleri çevre, hayvanları koruma konularında çalıştıklarından veya şiddetin olmaması gerektiğine inandıklarından dolayı vejetaryenliği seçmektedirler. Bazı bireyler ise, dinsel, manevi veya ahlaki nedenlerden dolayı vejetaryen beslenmeyi seçerler. Birçok birey için hala en basit tercih nedeni; vejetaryen yemeklerinde karışık besinlerin kullanılması ve lezzetli olmasıdır. Bitkisel kaynaklı bir diyet çok daha ucuza da gelmektedir.”

Vejetaryenliğin tanımı
Vejetaryenlik, bitkisel kaynaklı besinlerin ağırlıklı olarak tüketilmesini içeren bir beslenme tarzıdır. Vejetaryen ise; bitkisel besinleri tüketen, hayvansal besinleri (kırmızı et, tavuk, balık, süt ve sütten yapılan ürünler, yumurta gibi) sınırlı miktarda veya hiç tüketmeyen kişilere verilen isimdir.”

Vejetaryen beslenme tipleri

1. Vegan diyeti: Bunu uygulayanlar hiçbir hayvansal kaynaklı besin tüketmeyip sadece bitkilerle beslenirler. Veganların bazıları arıdan sağlandığı için balı, kemiğin kaynatılmasıyla elde edilen jelatini, süt içerdiği için çikolatayı bile reddetmektedirler. Günümüzde vegan diyeti uygulayanların sayıları oldukça azdır. Veganlar, hayvansal besinleri yemedikleri gibi hayvandan elde edildiği için yün, ipek, deri gibi giysileri giymez, hayvansal yağ içeren sabunları kullanmazlar. Veganların alt grupları da bulunmaktadır.
Zenmakrobiyotik diyet: Diyet, tahıllar, sebze ve meyve ile kurubaklagillerden oluşmaktadır. Bazıları sebze ve meyve ile kurubaklagilleri de diyetten çıkararak sadece tahıl ürünleriyle beslenmektedir.
Fruvitarianlar veya Früitistler: Bunlar sadece meyvelerle ve botanik bakımından meyve sayılan kabak, salatalık, biber ve domates gibi sebzelerle beslenirler. Bu insanlar yediklerinin tekrar toprağa dönerek büyüme döngüsünün devamına inanırlar.
Ravistler: Bunlar besinlerin pişirilmesine inanmazlar. Besinlerin pişirilmesinin besleyici değerlerinin kaybolacağına inanırlar.

2. Lakto vejetaryen diyeti: Bitkisel besinlerle birlikte hayvansal kaynaklı besinlerden süt ve süt ürünlerini tüketirler.
3. Ova vejetaryen diyeti: Diyette bitkisel besinlerle birlikte yumurta da yer alır. Bunun yanında et ve süt tüketmezler.
4. Lakto-ova vejetaryen diyeti: Bu diyeti uygulayanlar öldürülmüş hayvan ürünü yemeyip, hayvan canlı iken ürettiği süt ve yumurtayı tüketirler. Bu uygulama Budizm ve jainizmdeki yaşamın kutsal olduğu ve hayvan öldürmenin ahlaki değerlere aykırı olduğu inancına dayanır. Günümüzde sıklıkla uygulanan vejetaryen beslenme tipidir.
5. Bazı gruplar da etler arasında tercih yaparlar: Bu diyeti uygulayanlar kırmızı eti yemezler. Bitkisel besinler yanında hayvansal olarak yalnızca kümes hayvanlarını tüketenlere Polo vejetaryen, yalnızca su ürünlerini tüketenlere Pesko vejetaryenler denilmektedir.
6.Semi-vejetaryen diyeti: Kırmızı eti tüketmeyen, sınırlı miktarda tavuk ve balık tüketenlerdir. Semi-vejetaryenler yumurta, süt ve türevlerini serbestçe tüketirler.


Karabudak, Efsun. (2008). VEJETARYEN BESLENMESİ. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 726

Yorumlar

  1. Vejetaryen ve veganlar için özel gıda ürünleri ile hizmetinizdeyiz. Saygılarımla
    www.pilumnus.com.tr

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Yorumunuz için teşekkürler...

Bu blogdaki popüler yayınlar

Uluslararası Doğrama Şekilleri, Usûller ve Özellikleri

Bir Aşçının Temel Özellikleri

Çıraklık/Kalfalık, Ustalık ve Usta Öğreticilik